روشن شدن پایه فرهنگ و هنر ایران با ساختن تخت جمشید

روشن شدن پایه فرهنگ و هنر ایران با ساختن تخت جمشید

در بخش نوزدهم از دشت مرغاب سخنانی کوتاه به میان آمد و اکنون برای روشن شدن سازوکار و پیشینه این دشت و برای آگاهی هر چه بیشتر خواننده و فرزانه، باز هم درباره ارجمندی آن شرحی در زیر آورده می شود.

هنگامی که از شیراز به سوی اصفهان برویم تور شیراز مرداد 98، چون از تنگه پر پیچ و خم و سهمگین سعادت آباد بگذریم، دست چپ جاده شیراز به اصفهان خیابانی است به درازای سه کیلومتر که پس از گذر کردن از رودخانه ای به نام پلوار که به آرامگاه می رسد، آرامگاه که پایتخت کورش بزرگ بنیانگزار بزرگ ترین امپراتوری خاور باستان و فرمانروای همه آسیا می شویم.

این دشت سرسبز که امروز آن را دشت مرغاب و دشت مادر سلیمان می نامند و از رودی به همین نام سیراب می شود در بیست و پنج سده پیش، مرکز با شکوه ترین دربار پادشاهی جهان بوده است که از آن جا دستورها و فرمان های شاهانه به دور و بر دنیای با فرهنگ آن روز و کشورهایی که در سایه این پرچم در پایانه آرامش و خوشی می زیسته اند، می رفته است، ولی امروز مانند سدها نشانه هایی مانند خود که از دگرگونی ها و رویدادهای روزگار برکنار نمانده، ویران و سوای خرابه های چند کوشک از آن همه سرافرازی و شکوه باز نمانده است، ولی همین ویرانی، زیارتگاه دانشمندان و جهانگردان جهان و کعبه ملی ایرانیان تور شیراز شهریور 98 یک نژاد و والاترین نمونه توانایی و هنرمندی و اندیشه بلند سازندگان آن می باشد.

از شهرهای بزرگ باستانی که روزی چشم و چراغ کشورهای جهان بوده اند کم تر نشانه هایی پدیدار است از بابل بیوگان (عروس تازی) آسیا تا آنجایی که تپه خاکی نیز به جای نمانده و برای همیشه ویران و ناپدید شد و با دردسری بسیار و از روی دانستگی می توان دانست که آنجا روزگاری شهرهای بزرگ، شهر خدایان، قرار گاه مردوک خدای بزرگ بابلیها) شهر آسمانی، شهر افسانه ای چندین هزار ساله بوده است.

از هگمتانه قرارگاه فرمانروایی هووخشتر با آن کاخ پر ارج و هفت دیوار رنگین نامورش که لنگره هر دیواری به رنگ زیباتر جلوه گری می نمود و با گروه های هفت گانه گردون همسری می نمود. از سارد قرارگاه پادشاهان توانگر سلسله مر منادا که به نوبه خود یک شهر پر ارج بازرگانی و بانک بزرگ جهان آن روز را برپا می ساخت، هیچ چیز به جای نمانده است، ولی خوشبختانه از این کاخ شهریاران دادگستر پاس با همه بیداد و ستم تور شیراز و بی مهری های روزگار، باز آن اندازه به جای مانده که آن شکوه و هنر گذشته ایران را به ما باز گوید.

در آن روزگاران که کشور شاهنشاهی ایران از هر سو گسترده و بر بسیاری از کشورهای گیتی فرمانروایی داشتند، در همین گوشه کشور و بین همین کوه ها و زیر همین خورشید انجمن رایزنی سران پارس و هخامنشی برای اراده کشور برپا می گردید و کورش بزرگ با بزرگان توده و تیره خود به رایزنی می پرداخت و در همین جا بود که آغاز فروزش مهر درخشان هخامنشی، کورش بزرگ سودای گشودن ماد و سارد و بابل را در سر خود پرورانید و از سران پارس و هخامنشی کمک خواست و سوگند وفاداری بدان یاد کرد و نیز از همین جا بود که کمبوجیه بر آن شد که مصر را بگیرد، از این رو رهسپار دیار باختر گردید.

جهانگردی که از فرسنگها راه به دیدار این پایتخت کشور کهن سال می آید، در این . جلگه خاموش و راز و رمزدار که کوه ها و تپه های چندی آن را در بر گرفته است از شکوه و سادگی آرامگاه همیشگی کورش بزرگ از دیدن ستونهای تنومند بلند و پایه های سنگی و بازمانده کاخ های با خاک یکسان شده در یک خاموشی آمیخته به شگفتی ها و آفرین گویی فرو می رود. رفت و آمدها و کوشش های جنگی، برگزاری آیین ها و روشهای ملی و دینی با شکوه و جلالی که ۲۵۰۰ سال پیش در این ودای خاموش و ترک شده انجام می شده، همه از برابر چشم میگذرند و شخص را در یک اندیشه های دور و درازی، همراه با افسوس و درد و رنج می اندازد، به ویژه اگر تماشا کننده از نژاد پاک ایرانی و خدمت های برجسته و سرشت و سیرت و نیکویی های اخلاقی این دسته از مردم آریا و کوشش هایی که آنان برای نگهداشت و گسترش و درست کردن فرهنگ و هنر بشری نموده اند، آگاهی هایی داشته باشد. هر روز دسته هایی بسیار، مسافر از جاده ای که در سه کیلومتری این نشانه ها قرار گرفته می گذرند و از همان سه کیلومتری بازمانده های بناهای سنگی سپید برای آنها شایان نگرش است، ولی چه بسا که نمی دانند این جا کجاست و در ۲۵ سده پیش چه سازوکار و فرو شکوهی بس پر ارج داشته است.

امروز دیگر از آن همه فر و شکوه و جلال یک درختی کهن نیز بر جای نمانده که هنوز چند درگاه سنگی آن با یک ستون ساده و بلند از سنگ سپید همانند به مرمر زیر ستون هایی از سنگ سپید به جی مانده است.

در سر راه شیراز به اصفهان، روی یک بلندی از زمین، ویرانه ساختمان هایی پدیدار است که گویا ویرانه های شهری می باشد و پهلوی آنها ساختمانی از سنگ تراش دیده می شود که مردم آن جا آن را تخت سلیمان می نامند. گمان می رود این بازمانده بنای سنگی نشانه های ساختمان ارگی بوده باشد. در مشهد مرغاب ساختمان هایی دیگر هم در روزگار هخامنشیان ساخته شده بوده که اکنون نشانه و بازمانده آنها نمودار و آشکار می باشد.